24/12/09

10 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ ΣΤΗ ΣΤΟΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

imageΙανουάριος – Μάρτιος 2010

(Κάθε Τετάρτη και ώρα 19.30-21.00)

 10 Έλληνες λογοτέχνες μιλούν για το έργο τους και την ελληνική πεζογραφία.

Κώστας Μουρσελάς (Συντονιστής) (και αλφαβητικά)

Θανάσης Βαλτινός, Μάρω Δούκα, Νίκος Θέμελης, Τάκης Θεοδωρόπουλος, Μένης Κουμανταρέας, Πέτρος Μάρκαρης, Βαγγέλης Ραπτόπουλος, Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Πέτρος Τατσόπουλος

Όλο το πρόγραμμα του Ελεύθερου Πανεπιστήμιου τής Στοάς τού Βιβλίου εδώ: http://www.stoabibliou.gr/ep/program.php

21/12/09

Φεύγει το φάντασμα

«Αναγνώστες και συγγραφείς τελειώσαμε. Είμαστε φαντάσματα που παρακολουθούμε το τέλος της εποχής της λογοτεχνίας»

Το βιβλίο αποτελεί έναν προβληματισμό πάνω στο ρόλο του συγγραφέα βάζοντας συγχρόνως από την αρχή το ερώτημα «Ποιος είναι το φάντασμα;». Ερώτημα που δεν έχει απάντηση.

«Ποιος είναι το φάντασμα;», λοιπόν;

Ο Ζούκερμαν που ζει ένα δράμα αντιμετωπίζοντας την αρρώστια, το φάσμα του θανάτου, την έκπτωση του σώματος, τον πόνο; Ή το πιο συγκλονιστικό πρόσωπο, η Μπελέτ, η οποία με σπαρακτικό τρόπο βιώνει τον πόνο της απώλειας;

Όλο το μυθιστόρημα μιλά για την απώλεια. Απώλεια ζωής, απώλεια πίστης στην πολιτική, στον έρωτα…

Με γλώσσα άλλοτε σκληρή, άλλοτε τρυφερή, άλλοτε χιομουριστική, με εμβόλιμους φανταστικούς θεατρικούς διαλόγους, περιγράφει την αμερικανική νεολαία βυθισμένη στην απόγνωση. Σε μια Αμερική που εκλέγει ξανά τον Μπους και υφίσταται τις συνέπειες της επίθεσης της 11ης Σεπτεμβρίου 2001.

Παρ’όλα αυτά ο Philip Roth με τον έρωτά του δίνει ελπίδα. Τίποτα δεν έχει τελειώσει.

Ντίνα Μπρέχα, μέλος της Ομάδας Ανάγνωσης

16/12/09

Συνάντηση με τη Λέσχη Ανάγνωσης Ερμούπολης

Χθες (15/12/09) στην καθιερωμένη συνάντηση μας (κάθε 2η Τρίτη στο χώρο της Βιβλιοθήκης Λιβαδειάς) παρευρέθηκε και ο συντονιστής της Λέσχης Ανάγνωσης της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Ερμούπολης  κ. Παναγιώτης Λίτσας, όπου ανταλλάχθηκαν απόψεις μέσα από τις δράσεις και εμπειρίες των δύο ομάδων.

Στη συνάντηση παρεβρέθηκε και η κόρη του κ. Λίτσα, Γεωργία, φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο της πόλης μας.

13/12/09

Ο Πάνος Καρνέζης κέρδισε το Βραβείο Αναγνωστών στο Gognac της Γαλλίας

Ο Ελληνας συγγραφέας ήταν ο νικητής της φετινής διοργάνωσης που πραγματοποιείται στο πλαίσιο του φεστιβάλ λογοτεχνίας Litteratures Europeenes Cognac (19-22/11). Ο Πάνος Καρνέζης τιμήθηκε για το βιβλίο του «Λαβύρινθος».

Είχε προηγηθεί μια σειρά από εκδηλώσεις και παρουσιάσεις της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας, όπου οι βιβλιόφιλοι της γαλλικής πόλης είχαν την ευκαιρία να συναντηθούν με τους τρεις Ελληνες συγγραφείς που παραβρέθηκαν στο φεστιβάλ (Μαρία Ευσταθιάδη, Νίκος Παναγιωτόπουλος και ο Πάνος Καρνέζης).

Για περισσότερες πληροφορίες κάντε κλικ στην ιστοσελίδα: www.litteratures-europeenes.com/fr.

Πηγή: ΕΚΕΒΙ

12/12/09

Το ΕΚΕΒΙ στο 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο Δημοτικών Βιβλιοθηκών για τις Λέσχες Ανάγνωσης

Η Ενωση Ελλήνων Ελλήνων Βιβλιοθηκονόμων και Επιστημόνων Πληροφόρησης διοργάνωσε πανελλήνιο συνέδριο για δεύτερη χρονιά στο Μαρούσι με τίτλο «Δημοτικές βιβλιοθήκες: σκεφτόμαστε εθνικά, δρούμε τοπικά».

Το ΕΚΕΒΙ συμμετείχε στη διημερίδα (4-5 Δεκεμβρίου) επικεντρώνοντας στην αξιοποίηση της εμπειρίας από τη λειτουργία των Λεσχών Ανάγνωσής του σε όλη την Ελλάδα σε σχέση με τη χρήση των βιβλιοθηκών από το αναγνωστικό κοινό. Η συμβολή του ΕΚΕΒΙ στη δράση των δημοτικών βιβλιοθηκών, εξάλλου, ενισχύεται από την πρόσφατη δημιουργία ενός δικτύου 60 βιβλιοθηκών με Λέσχη Ανάγνωσης, με την προσδοκία να διευρυνθεί περισσότερο σ’ όλη την Ελλάδα.

11/12/09

Το ηλεκτρονικό και το χάρτινο βιβλίο θα συμβιώσουν αρμονικά

Με την εμφάνιση του ηλεκτρονικού βιβλίου έγινε πλέον κοινή συνείδηση -σε έναν χώρο όπου τα γεγονότα επιβάλλονται συνήθως ως τετελεσμένα- ότι διανύουμε μια μεταβατική περίοδο τρικούβερτων αλλαγών, που αναμένεται να μεταβάλλουν τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε όχι μόνο το δημιούργημα, το έργο τέχνης, το «εμπόρευμα» που λέγεται βιβλίο, αλλά και ό,τι σχετίζεται με αυτό: εκδότες, βιβλιοπωλεία, βιβλιοθήκες, ακόμα και τους ίδιους τους δημιουργούς και τους στυλοβάτες του: συγγραφείς, κριτικούς, εκδότες, βιβλιοδέτες κ.λπ. Σε συνέντευξη που παραχώρησε στη «Figaro» ο διευθυντής του μεγαλύτερου εκδοτικού οίκου της Γαλλίας, των εκδόσεων «Gallimard», Αντουάν Γκαλιμάρ προέβλεψε, εμφανώς βαρυκαρδισμένος, το τέλος ενός προστατευόμενου κόσμου μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

«Το μεγαλύτερό μου άγχος είναι η πειρατεία. Εχοντας δει τι συνέβη στη μουσική, στον κινηματογράφο, αναρωτιόμαστε έντρομοι αν θα γνωρίσουμε κι εμείς αυτή τη μάστιγα. Το ηλεκτρονικό όμως βιβλίο θέτει και άλλα ερωτήματα, όπως το ποιος θα το ελέγξει, ποια θα είναι τα δίκτυα διακίνησής του, ποιον ρόλο θα αναλάβουν οι πάροχοι πρόσβασης (οι Google, οι Apple και λοιποί) οι οποίοι δεν αποδίδουν πνευματικά δικαιώματα, που σου παίρνουν το κείμενο μέσα από την τσέπη σου».

Oι Γάλλοι εκδότες προσπαθούν να οχυρωθούν δημιουργώντας τρεις ψηφιακές πλατφόρμες, Eden (Gallimard, Seuil, Flammarion), Numilog, eEditis, για την ασφαλέστερη διακίνηση του βιβλίου. «Η κυβέρνηση τάσσεται υπέρ της μιας και μοναδικής πλατφόρμας. Προσπαθούμε να ομαδοποιηθούμε. Να υπάρξει τουλάχιστον συμβατότητα ανάμεσα στις πλατφόρμες, ώστε να προβάλλουμε μια κοινή βιτρίνα στους βιβλιοπώλες και στους αναγνώστες».

Παρά τους φόβους του κ. Γκαλιμάρ το βιβλίο ως πνευματικό έργο και ως χειροτέχνημα δεν κινδυνεύει. Η πείρα της πειρατείας μάς διδάσκει ότι ούτε ο κινηματογράφος καταβαραθρώθηκε, ούτε η μουσική βιομηχανία καταρρακώθηκε. Ωστόσο, το βιβλίο-εμπόρευμα είναι πολύ πιο ευπόρθητο και εκτεθειμένο στις αλλότριες επιδρομές. Γιατί (κι αυτό είναι το μεγάλο δώρο των μεταιχμιακών εποχών, ότι αποκαλύπτουν βαθιές κρυμμένες αλήθειες) το βιβλίο δεν υπήρξε ουσιαστικά ποτέ αμιγώς εμπόρευμα -υποκείμενο σε μόδες, ικανό να ανταγωνιστεί ρούχα ή οικιακές συσκευές σε πωλήσεις- και οι αναγνώστες ποτέ αμιγώς πελάτες.

Η ψηφιακή εποχή σηματοδοτεί το τέλος (αν και όχι οριστικό) μιας αντίληψης του βιβλίου τύπου ως «εμπορεύματος» ή «προϊόντος». Το υλικό χάρτινο δημιούργημα δεν θα πάψει να μεσουρανεί στον δικό του όμως ουρανό. Θα επιστρέψει στα δικά του ταπεινότερα μέτρα της και θα πάψει να συναγωνίζεται επί ίσοις όροις τις πωλήσεις περιοδικών. Την εκπλήρωση της φαντασίωσης των υπερπωλήσεων θα επωμισθεί -δικαίως- η εικονική του εκδοχή, η οποία θα εστιάσει σε αντίστοιχο περιεχόμενο που ζημίωνε το βιβλίο όταν κυκλοφορούσε με χάρτινο σαρκίο. Το ηλεκτρονικό και το χάρτινο βιβλίο θα ζήσουν μάλλον αρμονικό και αγαστό βίο. Οπως το θέατρο με τον κινηματογράφο.

Του Σπυρου Γιανναρα

Κώδωνας κινδύνου για το βιβλίο

«Στο χώρο του βιβλίου με επίσημα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας καταγράφεται πτώση του τζίρου στα βιβλιοπωλεία της τάξεως του 24,7% καθώς και στα πολυκαταστήματα 17,2% (...).

Είναι, λοιπόν, βέβαιο ότι και στον κλάδο των εκδοτών υπάρχει πτώση του τζίρου αλλά ταυτόχρονα και σημαντική αλλαγή στη δομή της αγοράς ως προς την ανακατάταξη των μεριδίων». Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει ο Σύνδεσμος Εκδοτών Βιβλίου σε επιστολή του που αφορμή είχε ρεπορτάζ του Βασίλη Καλαμαρά για τα 40ά γενέθλια των εκδόσεων Καστανιώτη, με τίτλο «Το βιβλίο νίκησε την κρίση» και υπότιτλο «Οι εκδόσεις Καστανιώτη μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου είχαν αύξηση 8% στις πωλήσεις». «Πραγματικά χαιρόμαστε με ελπιδοφόρα μηνύματα, όπως αυτό των εκδόσεων Καστανιώτη, τα οποία όμως δεν έχουν καμία σχέση με τη ζοφερή πραγματικότητα έτσι όπως έχει διαμορφωθεί το τελευταίο διάστημα, καθώς η οικονομική κρίση ταλανίζει και τη χώρα μας», σημειώνει επίσης ο ΣΕΒ.

Πηγή

10/12/09

3η Συνάντηση των συντονιστών Λεσχών Ανάγνωσης Μαθηματικής Λογοτεχνίας

Η ομάδα ΘΑΛΗΣ + ΦΙΛΟΙ διοργανώνει την τριτη συνάντηση των συντονιστών λεσχών ανάγνωσης της χρονιάς αυτής, με θέματα γύρω από τις λέσχες ανάγνωσης και τη λειτουργία τους.

Η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί στο βιβλιοκαφέ ΕΝΑΣΤΡΟΝ στην οδο Σολωνος 101, το Σάββατο 19 Δεκεμβρίου στις 11:00.

9/12/09

Το «Ιμαρέτ» κέρδισε το Βραβείο Αναγνωστών 2009

Οι κάλπες έκλεισαν, το κοινό αποφάσισε

image

Το «Βραβείο Αναγνωστών 2009» απονέμεται στο μυθιστόρημα «Ιμαρέτ - Στη σκιά του ρολογιού» του Γιάννη Καλπούζου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Ένα ιστορικό μυθιστόρημα· ένα μυθιστόρημα με φόντο την Ιστορία, που εκτυλίσσεται στην τουρκοκρατούμενη Άρτα του 1854 και επικεντρώνεται στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων, στον απόηχο των όποιων πολεμικών γεγονότων, στους κώδικες συνύπαρξης  των λαών, γιατί υπήρξε συνύπαρξη ανάμεσα στις φυλές που ζούσαν τότε στην Άρτα,  Έλληνες, Τούρκοι κι Εβραίοι.

Η ψηφοφορία ανέδειξε το αγαπημένο ελληνικό μυθιστόρημα του αναγνωστικού κοινού, που επέλεξε με sms ένα από τα δεκαπέντε της «βραχείας λίστας»  που κατήρτισαν με την ψήφο τους μέλη Λεσχών Ανάγνωσης από τις 230 που λειτουργούν σ’ όλη την Ελλάδα και την Κύπρο.

Σημειώνουμε ότι με την ψήφο τους  οι αναγνώστες συμμετείχαν κατά 50% στο τελικό αποτέλεσμα ενώ το υπόλοιπο 50% βγήκε από τις ψήφους που έχουν ήδη δώσει οι Λέσχες Ανάγνωσης.

Το «Ιμαρέτ» του Γιάννη Καλπούζου είναι ο πέμπτος νικητής του Βραβείου Αναγνωστών που θέσπισε το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) το 2005.

Τα αγαπημένα μυθιστορήματα των προηγούμενων ετών ήταν:

  • το 2005 «Η μέθοδος της Ορλεάνης» της Ευγενίας Φακίνου,
  • το 2006 «Αμίλητα βαθιά νερά», της Ρέας Γαλανάκη,
  • το 2007 «Ο κύριος Επισκοπάκης» του Ανδρέα Μήτσου και 
  • το 2008 «Όλα σου τα ‘μαθα μα ξέχασα μια λέξη» του Δημήτρη Μπουραντά.

Το ΕΚΕΒΙ θα βραβεύσει τον νικητή στο πάρτι που θα οργανώσουν οι εκδόσεις Μεταίχμιο την Τρίτη 15 Δεκεμβρίου, στις 20:00 (στον Πολυχώρο Μεταίχμιο, Ιπποκράτους 118, Αθήνα ).

Το βραβείο που θα παραλάβει ο νικητής έχει φιλοτεχνηθεί από τον εικαστικό δημιουργό Διαμαντή Αϊδίνη.

------------------

“ΙΜΑΡΕΤ” του Γιάννη Καλπούζου:

image Άρτα 1854. Τουρκοκρατία. Δύο αγόρια γεννιούνται την ίδια νύχτα. Ένας Έλληνας και ένας Τούρκος που η μοίρα τους κάνει ομογάλακτους. Το μυθιστόρημα παρακολουθεί τη ζωή τους με φόντο την άγνωστη ιστορία της περιοχής.

Ο Γιάννης Καλπούζος αναπαριστάνει με μοναδικό τρόπο μια ολόκληρη εποχή. Έλληνες, Τούρκοι, Εβραίοι, ο παππούς Ισμαήλ, η "μικρή" ακόμη Ελλάδα, η Οθωμανική Αυτοκρατορία, ο φανατικός Ντογάν, οι συγκρούσεις, οι επαναστάσεις, η συνύπαρξη, οι Απόκριες, το Ραμαζάνι, τα πρόσωπα και οι συνήθειες των κατοίκων των τριών φυλών, λαθρέμποροι, κολίγοι, τσιφλικάδες, ο πλούτος μαζί με την εξαθλίωση. Όλοι έχουν θέση στο ιμαρέτ του Θεού.

6/12/09

Ρέα Γαλανάκη: «Βλέπω συντήρηση παντού»

Η συγγραφέας Ρέα Γαλανάκη επισημαίνει ασθένειες της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας

Συνέντευξη στην Ολγα Σελλα, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 06/12/2009

Γράφει μυθιστορήματα που σχολιάζουν κοινωνικές, πολιτικές και πολιτισμικές συμπεριφορές, αντλώντας πάντα την ιστορία της από ένα υπαρκτό πρόσωπο. Αυτή τη φορά η Ρέα Γαλανάκη στο νέο της βιβλίο «Φωτιές του Ιούδα, στάχτες του Οιδίποδα» (εκδ. Καστανιώτης) έχει για αρχικό υλικό ένα προφορικό μύθο στην Κρήτη από την εποχή της Αναγέννησης. Εναν μύθο που συνταιριάζει το πρόσωπο του Ιούδα με την ιστορία του Οιδίποδα. Ο αναγνώστης διαβάζει παράλληλα πώς αντιμετωπίστηκε τότε ο ξένος και ο διαφορετικός, πώς προσωποποιήθηκε ο κακός, με τις συνθήκες που επικρατούν στο γύρισμα της χιλιετίας σ’ ένα ορεινό χωριό της Κρήτης, όπου κυριαρχεί η παντοκρατορία της οπλοφορίας και της οπλοχρησίας, το βρώμικο χρήμα, ο παράνομος πλουτισμός, οι συντηρητικές αντιλήψεις. Ενα χωριό που παραπέμπει, χωρίς να ονομάζεται, σε όσα συνέβησαν το προηγούμενο διάστημα στην περιοχή των Ζωνιανών. «Είμαι ένας άνθρωπος που σκέφτεται πολιτικά, και συνεχίζει να με ενδιαφέρει αυτό. Τη σύγχρονη ανάλυση προσπαθώ να την εξισορροπήσω με το μυθικό μέρος», λέει στην κουβέντα που κάναμε στο σπίτι της στην Αθήνα, γεμάτο παλιά έπιπλα και αντικείμενα, αγαπημένους πίνακες ζωγραφικής, εφημερίδες, περιοδικά και βιβλία. Μια κουβέντα που δεν έμεινε μόνο στις σελίδες του βιβλίου, αφού έτσι κι αλλιώς σ’ αυτές τις σελίδες βρίσκονται πολλές αναφορές για τις «ασθένειες» των σύγχρονων κοινωνιών. Κι όχι μόνο των ορεινών της Κρήτης.

– Κυριαρχούν οι μύθοι, οι προκαταλήψεις και ο τρόπος που αυτά βασανίζουν τους ανθρώπους στο βιβλίο σας. Πώς λειτουργούν -αν λειτουργούν- σήμερα οι παλιοί μύθοι;

– Στο βάθος του καθενός μας λειτουργούν πάρα πολλοί μύθοι. Προκειμένου να συγκροτήσουμε την εικόνα μας, προκειμένου να έχουμε την αυτογνωσία μας, δουλεύουμε και με όσα υπάρχουν γύρω μας, με τις γνώσεις μας, αλλά και με μύθους, που είναι άχρονοι και γι’ αυτό είναι εξαιρετικά ισχυροί. Νομίζω ότι οι μύθοι ακριβώς επειδή είναι άχρονοι ξαναχρησιμοποιούνται. Λόγου χάριν αυτή η συσχέτιση του Ιούδα με τον Οιδίποδα έγινε τον καιρό της Αναγέννησης από κληρικό λατινοτραφή. Δηλαδή όταν η Δύση ανακαλύπτει πάλι την αρχαιότητα και προφανώς μέσα από διάφορες μετακινήσεις των Εβραίων προς Ανατολάς, δημιουργείται ένας μύθος που τους ορίζει ως το πρότυπο του κακού. Είναι ένα πολύ καλό παράδειγμα για να δούμε πώς ξαναχρησιμοποιούνται οι μύθοι. Προφανώς στις μέρες μας έχουμε πολύ ισχυρούς μύθους και ιδεολογήματα που κατά καιρούς προσαρμόζονται και παίρνουν άλλη μορφή. Δηλαδή οι κοινωνικοί ταγοί χρησιμοποιούν τους μύθους για να ενώσουν και να αγγίξουν συναισθηματικά τον κόσμο στον οποίο απευθύνονται.

– Ποιοι είναι οι δαίμονες του σήμερα, δηλαδή από τι κινδυνεύει ιδεολογικά η σύγχρονη ελληνική κοινωνία;

– Νομίζω ότι η ελληνική κοινωνία κινδυνεύει από την άκρα συντηρητικοποίηση, από την υποτίμηση της δημοκρατίας και των δημοκρατικών θεσμών, από την απολιτική σκέψη των επόμενων γενεών σε μεγάλο βαθμό, που είναι εξεγερσιακή και καλά κάνει, αλλά πρέπει να εξελιχθεί σε πολιτική για να είναι ουσιαστική. Στον χώρο του βιβλίου και της τέχνης βλέπω πολλά φαινόμενα λογοκρισίας, που πριν από 30 χρόνια ήταν αδιανόητα, αλλά ήταν κανόνας πριν από 60 χρόνια. Βλέπω μια όλο και πιο συντηρητική στάση ανθρώπων, κομμάτων, σκέψης.

Στο μεταίχμιο του 2000

– Επειτα από καιρό δεν αντλείτε τη μυθοπλασία σας από ιστορικά πρόσωπα, αλλά καταφεύγετε σε μύθους. Υπήρχε κάποιος λόγος;

– Ηθελα πάρα πολύ να δουλέψω με τη σύγχρονη Κρήτη και προκειμένου να ασχοληθώ με τον σύγχρονο ρατσισμό, ένας κλάδος του οποίου είναι ο αντισημιτισμός, στηρίχθηκα σ’ αυτό τον μύθο που θεωρεί τον Ιούδα ως τον φορέα του απόλυτου κακού και προσπάθησα να ανιχνεύσω τα βάθη αυτού του ιδεολογήματος, συνδυάζοντας τον μύθο και μια πολύ σύγχρονη κοινωνική κατάσταση. Ισως είναι το πρώτο μου βιβλίο που αντί να στηρίζομαι σε ιστορικά γεγονότα, δουλεύω μ’ ένα μύθο πάρα πολύ ισχυρό, γιατί η ένωση του Ιούδα με τον Οιδίποδα βγάζει σπίθες, όσο κι αν είναι κακέκτυπο της αρχαίας τραγωδίας. Δεν έχω δηλαδή αυτή τη φορά αναφορές σε ιστορικά πρόσωπα και δεδομένα, αλλά έχω μια μυθοπλασία σ’ ένα σημερινό ανώνυμο χωριό μαζί με το μυθικό υπόβαθρο μιας ιδεολογίας που κυριαρχεί σ’ αυτό το χωριό, και είναι άκρως συντηρητική και ρατσιστική.

Παραδόσεις και μύθοι

– Περιγράφετε μάλλον μελαγχολικά μια κοινωνία που επενδύει στον εύκολο πλουτισμό και χρησιμοποιεί τις παραδόσεις κακοχωνεμένα...

– Θα ’λεγα ότι χρησιμοποιεί τις παραδόσεις όπως κάποιοι χρησιμοποιούν τους μύθους. Χρησιμοποιεί την παράδοση, εν προκειμένω της εύκολης οπλοκατοχής και ακόμη ευκολότερης οπλοχρησίας προκειμένου να καλύψουν σκοτεινές υποθέσεις. Και προκειμένου να κάνουν επίδειξη ενός πλούτου που σε πολλές περιπτώσεις είναι παράνομος. Εχει ξεφύγει δηλαδή το χωριό από την οικονομία που είχε ως και πριν από 30-40 χρόνια και έχει προχωρήσει προς μια άλλη πηγή πλουτισμού παράνομη, η οποία έχει φέρει τρομακτικές συνέπειες στον κοινωνικό ιστό. Τον έχει διαλύσει και τον έχει ανασυνθέσει με άλλες δομές. Εμένα μ’ ενδιέφερε πάρα πολύ να μη δω αυτές τις κοινωνίες ως κάτι το ενιαίο και το μονολιθικό, αλλά να αναδείξω και τις επιμέρους δυνάμεις αντίστασης. Μ’ ενδιέφερε η διαδικασία μετάλλαξης αυτού του ορεινού πολιτισμού. Ηθελα να δω από τον πλούτο αυτό των μορφών, των συγκρούσεων, των σχέσεων τι μένει...

– Μένει;

– Νομίζω ότι μένει και πάντα μ’ ενδιαφέρει όταν ασχολούμαι με κάτι να βλέπω και τη σύγκρουση με το αντίθετό του. Μ’ ενδιαφέρει να δω στον περίγυρό του με τι συγκρούεται, ποια δυναμική αναπτύσσεται. Ακόμα κι αν είναι χαμένες από χέρι αυτές οι μικρές μάχες, έχουν πάρα πολύ ενδιαφέρον και μας βοηθάει να μη βλέπουμε τα πράγματα μονολιθικά. Ομως αν υπάρχει ένα μικρό είδος κάθαρσης σ’ αυτό το βιβλίο είναι η νεαρή γυναίκα, που φεύγει έχοντας ξεπεράσει, όσο έχει ξεπεράσει, τους φόβους της. Αλλά καταφέρνει στο τέλος να τους ελέγξει βλέποντας ορισμένες φωτεινές πλευρές αυτού του παραδοσιακού πολιτισμού και ταυτιζόμενη μαζί τους. Δηλαδή πολεμάει το σκοτάδι του φόβου με αχτίδες φωτός που υπάρχουν μέσα στην κοινωνία.

«Εγώ αντέδρασα»

– Λέτε πολύ σκληρά πράγματα για την Κρήτη, για τους ανθρώπους και τις συμπεριφορές τους. Πιστεύετε ότι θα έχετε αντιδράσεις;

– Αυτό δεν είναι θέμα δικό μου. Νομίζω μάλιστα ότι τα ΜΜΕ έχουν πει απείρως χειρότερα και μάλιστα χωρίς ν’ αφήσουν καμιά αχτίδα φωτός, καμιά ελπίδα. Εγώ αντέδρασα σ’ αυτή την εικόνα και θέλησα να δω και τι αντιμάχεται το κακό. Ισως κάποιοι δυσαρεστηθούν, αλλά πιστεύω ότι οι σοβαρότεροι θα ευχαριστηθούν.

– Νομίζετε ότι έχετε «καθαρίσει» μυθιστορηματικά με την Κρήτη;

– Α, δεν το ξέρω αυτό. Οταν τελειώνω ένα βιβλίο δεν ξέρω ποιο θα είναι το επόμενο. Καμιά φορά βέβαια παρατηρώ ότι το επόμενο είναι ήδη εγκιβωτισμένο στο προηγούμενο, αλλά για να το διακρίνω καθαρά πρέπει να περάσει λίγος καιρός. Για παράδειγμα, γράφοντας τον Ισμαήλ Φερίκ Πασά ήταν βέβαιο ότι κάπου θα μου έβγαινε και ο Λουί, γιατί ήθελα να δω τι σημαίνει και το δυτικό πρόσωπο.

«Αποκαλύπτομαι μπροστά στην αξιοσύνη και την ταπεινότητα των ξένων»

– Εχει ιδιαίτερη θέση στο βιβλίο ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε τους ξένους. Εχουμε βελτιωθεί ως κοινωνία σ’ αυτό τον τομέα;

– Αν δεχτούμε ότι υπάρχουν κάποιες εξαιρέσεις, τους αντιμετωπίζουμε μ’ έναν άθλιο τρόπο τους ξένους. Νομίζω ότι είμαστε από τις λίγες χώρες που έχουν μια τόσο σκληρή στάση. Λείπει κάθε έννοια σεβασμού και ισονομίας που υποφέρουν. Δεν λέω να γίνουν αμέσως πολίτες της χώρας, ή να συγγενέψεις μαζί τους που αυτό είναι ένα τεράστιο ταμπού που γεφυρώνεται έπειτα από πολλές γενιές, αλλά οφείλεις να συμπεριφέρεσαι ανθρώπινα. Αλλά τα παιδιά που έχουν πάρει ελληνική μόρφωση, έχουν πάει σε ελληνικά σχολεία, θα πρέπει να θεωρούνται Ελληνες. Νομίζω ότι είναι το λιγότερο που πρέπει να κάνει αυτή η κυβέρνηση. Πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους είναι εξαιρετικά άξιοι και αποκαλύπτομαι μπροστά στην αξιοσύνη και την ταπεινότητα αυτών των ανθρώπων, στη λιτότητα με την οποία ζουν προκειμένου να μπορέσουν να επιβιώσουν που με εντυπωσιάζουν γιατί ήταν ένας τρόπος που κάποτε ζούσαν οι Ελληνες. Είναι σαν να βλέπω μια ασπρόμαυρη ταινία του ’50.

– Στο βιβλίο είναι παρούσα η ιδεολογική βία και η βία των όπλων, που όμως δεν εντοπίζεται μόνο στην Κρήτη...

– Είναι αλλιώτικη η χρήση της βίας στις πόλεις με το λεγόμενο αντάρτικο πόλεων. Γύρω μας υπάρχει όλο και περισσότερο αυτή η βία, στην οποία είμαι εντελώς αντίθετη. Για την ακρίβεια την βρίσκω δειλή. Ο άνθρωπος που έχει ένα δίκιο το διεκδικεί ανοικτά. Ακόμα και στην περίφημη κρητική βεντέτα, ο θύτης πριν εκτελέσει το θύμα του, όφειλε να φωνάξει τ’ όνομά του για να γυρίσει να τον δει κι αν μπορέσει να φύγει. Οταν βγαίνει κανείς από έναν τέτοιο πολιτισμό, τότε νομίζω ότι το να λειτουργεί κανείς στα ξαφνικά με κρυμμένα πρόσωπα, εναντίον ανθρώπων που απλώς κάνουν τη δουλειά τους δεν έχει μια ανδρειοσύνη που εγώ θα ήθελα. Κι επίσης δεν συμφωνώ καθόλου με την κατηγοριοποίηση του εχθρού, π.χ. αυτός επειδή είναι αστυνομικός, στρατιώτης, μετανάστης, Εβραίος, κ.λπ. είναι κακός. Πρόκειται για μία κατηγοριοποίηση των ανθρώπων που απαλείφει την προσωπικότητα, την ελευθερία, τη δικαιοσύνη.

Πηγή

4/12/09

Σπάνιο ηχητικό ντοκουμέντο με τη φωνή του Γ. Ρίτσου

image Ένα σπάνιο ηχητικό ντοκουμέντο με τη φωνή του "ποιητή της Ρωμιοσύνης" κυκλοφορεί με επιμέλεια του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ), στο πλαίσιο των επετειακών εκδηλώσεων για τον εορτασμό των εκατό χρόνων από τη γέννηση του Γιάννη Ρίτσου. Πρόκειται για 31 ποιήματα από τη συλλογή "Διάδρομος και Σκάλα", τα οποία γράφτηκαν κατά την περίοδο του κατ' οίκον περιορισμού του Γιάννη Ρίτσου στη Σάμο, το 1970, και αποτυπώνουν τόσο τη δημιουργική αγωνία του ποιητή όσο και την απογοήτευσή του από τις περιπέτειες του τόπου και της υγείας του.

Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά η Χρύσα Προκοπάκη, στο 48σέλιδο ένθετο που συνοδεύει το cd, "...ο ποιητής, μιλώντας σε τρίτο πρόσωπο ή σε δεύτερο (εις εαυτόν), εξομολογητικός, κάποτε (αυτο)σαρκαστικός γράφει εν θερμώ, συχνά τρία και τέσσερα ποιήματα την ίδια μέρα, λες και θέλει να προλάβει να αποθέσει στο χαρτί όλο το "ανώφελο", αυτό το "ατεμάχιστο τίποτα".

Οι συγκεκριμένες ηχογραφήσεις (σε κασέτα) μεταφέρθηκαν κρυφά από το Γάλλο φίλο του, σκηνοθέτη Αντουάν Βιτέζ που τον είχε επισκεφθεί στο νησί κατά τη διάρκεια της απομόνωσής του. Η κασέτα παραδόθηκε στην Χρύσα Προκοπάκη, η οποία με αφορμή το "Έτος Ρίτσου", παραχώρησε ευγενικά στο ΕΚΕΒΙ το προσωπικό αυτό υλικό για να αξιοποιηθεί με την παραγωγή και κυκλοφορία της παρούσας, καλαίσθητης κασετίνας.

Η έκδοση διατίθεται σε βιβλιοπωλεία και δισκοπωλεία σε όλη την Ελλάδα.

via

2/12/09

Σήμερα κλαίω αύριο γελάω

Στη Lifo μέσω FAX έφτασε και δημοσιεύτηκε  ένα καινούριο ποίημα της Κικής Δημουλά. Είναι η απάντησή της στους στίχους της Χάρις Αλεξίου που ακολουθούν.

Για ποιον πεθαίνω πάλι εγώ για ποιον πεθαίνω
Για  ποιον τα όνειρα γεννάω και περιμένω
Στην Αφροδίτη μου ζητάω  και στη Σελήνη
Να ξαναχτίσουν μια φωλιά για  της ψυχής μου τα πουλιά, να βρουν  γαλήνη

Για ποιον να ζήσω πες μου εγώ, για ποιον να ζήσω
Αν στην αγάπη όσα μου μείναν’  δεν χαρίσω
Ο ήλιος μου έδωσε πολλά κι αυτά με πνίγουν
Αν δεν μοιράσω την ψυχή, αυτοί που μου έστειλαν ευχή, πώς θα με κρίνουν

Σήμερα κλαίω - αύριο γελώ
Τώρα πεθαίνω - αύριο θα ζω
Σήμερα κλαίω- αύριο γελώ
Σώμα μου ξένο- μυαλό μου φτερό

Αχ ποιος φωνάζει το όνομά μου και στενάζει
ποιο  αγγελούδι τα φτεράκια του τινάζει
Κάποιος σκουπίζει την αυλή του και προσμένει
Να με κεράσει δροσερό, να πιω της  λήθης του νερό, που  ανασταίνει

Στρώνω  κιλίμι για την προσευχή που θα ‘ρθει
Ρουφάω ρόδια κι όλοι λένε αυτή ετρελάθει
Έτσι το δάκρυ σε χαμόγελο γυρίζω
Κι εκεί στην άκρη στο γκρεμό, γυρνάω την πλάτη στο χαμό  και ξαναρχίζω

image
image

 

Πηγή

1/12/09

Πέθανε ο συγγραφέας Μίλοραντ Πάβιτς

Το Λεξικό των Χαζάρων Σε ηλικία 80 ετών από έμφραγμα του μυοκαρδίου απεβίωσε ο Σέρβος συγγραφέας Μίλοραντ Πάβιτς.  Έγινε ο πρώτος συγγραφέας που έγραψε με δομή hypertext πριν ακόμη από το Ίντερνετ. Το περίφημο «Λεξικό των Χαζάρων» του, που κυκλοφόρησε το 1980 και μεταφράστηκε σε 30 γλώσσες, ήταν ένα μυθιστόρημα που μπορούσε κανείς να το αρχίσει και να το τελειώσει σε οποιαδήποτε σελίδα. Ένα μυθιστόρημα, δηλαδή, που κάθε αναγνώστης μπορούσε να το διαβάσει αλλιώς, συμμετέχοντας στην ουσία στη δημιουργία, μετέχοντας δηλαδή διαδραστικά στο έργο, επιλέγοντας ακόμα και το τέλος του.

Το θεατρικό του έργο «Για πάντα και μια μέρα παραπάνω», που κάποια στιγμή παιζόταν σε πέντε διαφορετικά ρωσικά θέατρα, έχει ανδρική και θηλυκή εκδοχή. Οι θεατές ψήφιζαν κάθε βράδυ ποια εκδοχή ήθελαν και οι ηθοποιοί ήταν προετοιμασμένοι και για τις δύο. Αυτό δεν ήταν απλώς ένα παιχνίδι. Όπως υποστήριζε σε παλιότερη συνέντευξή του στα «ΝΕΑ», «είναι σε μεγάλη άνοδο η γυναικεία γραφή». Διότι «υπάρχουν πολλές νέες γυναικείες φωνές που χαρακτηρίζονται από ειλικρίνεια και δεν αλλοιώνουν την πραγματικότητα για ιδεολογικούς λόγους».

Για την παράξενη δομή των έργων του ο Μίλοραντ Πάβιτς -που έδωσε πριν από δύο χρόνια διάλεξη στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών στο πλαίσιο του Megaron Plus και παλιότερα επισκέφθηκε τη Θεσσαλονίκη, προσκεκλημένος της Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου- είχε, επίσης, πει: «Δεν μπορείς να ακούσεις τη μουσική από το τέλος προς την αρχή. Αντίθετα μπορεί να δείς ένα αρχιτεκτόνημα από διαφορετικές γωνίες. Βλέπω λοιπόν το μυθιστόρημα ως ένα σπίτι. Τα βιβλία μου μπορούν να διαβάζονται με το γνωστό, συνήθη τρόπο αλλά και διαφορετικά, ξεκινώντας από οποιοδήποτε σημείο. Είναι δομή ανάλογη με του στραυρολέξου». Αυτό, μάλιστα, δεν το θεωρούσε καν μοντέρνο: «Η Ελλάδα για μένα έχει μεγάλη σημασία ως λίκνο της προφορικής ποίησης, από τον Όμηρο έως σήμερα», έλεγε. «Η μη γραμμική αφήγηση, την οποία εμείς θεωρούμε μεταμοντέρνα, υπήρχε στα ομηρικά κείμενα πριν αυτά καταγραφούν. Επίσης εμφανίζεται στη Λειτουργία που είναι μη γραμμικό κείμενο, με δομή ημερολογίου».

Πηγή
(C) ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΛΕΒΑΔΕΙΑΣ
Κάδμου 7 & Δαιδάλου
Λιβαδειά 32100
τηλ. 22610.89970
fax 22610.81028