«Η λογοτεχνία ποτέ δεν μπόρεσε να αλλάξει τη ροή των πραγμάτων, παρά τη διορατικότητά της. Οι προβλέψεις της όσο έγκυρες και να είναι, άλλο τόσο είναι ανίσχυρες. Ωστοσο, η λογοτεχνία δεν πρέπει να σιωπά».
Με νωπές ακόμη τις μνήμες από τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, η Γκάγκα Ρόσιτς, η βραβευμένη μεταφράστρια ποιημάτων της Κ. Δημουλά, μεταφέρει τον απόηχο ενός πολέμου μέσα από τον λόγο: τη σερβική λογοτεχνία, που θέριεψε από το ανθρώπινο δράμα, και εξακολουθεί να απασχολεί 10 και πλέον χρόνια μετά. Είναι βιβλία γραμμένα προπολεμικά, την εποχή του εμφυλίου και των βομβαρδισμών στη Σερβία, αλλά και μεταπολεμικά, που μετέφερε με τη δική της γραφή στα ελληνικά η δόκιμη μεταφράστρια και επίτιμη πρέσβειρα των γραμμάτων της Σερβίας.
«Προσπαθούσα μεταφράζοντας να χτίζω με τον δικό μου τρόπο ό, τι οι άλλοι γκρέμιζαν». Πονάει ακόμη η πληγή του πολέμου, ομολογεί η κ. Ρόσιτς και δεν το κρύβει. Ξεσπάει κλαίγοντας, όπως προχθές το βράδυ στο Ιδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Αίμου Θεσσαλονίκης, μιλώντας στη σειρά διαλέξεων που διοργανώνει το υπουργείο Διασποράς της Σερβίας, με την υποστήριξη της Ενωσης Σέρβων Ελλάδος. «Ηταν κάποτε μια χώρα» είναι ο τίτλος της, δανεισμένος από το ομότιτλο μυθιστόρημα (εκδ. Λιβάνη) του Ντούσαν Κοβάσεβιτς και σενάριο της ταινίας «Underground» του Κουστουρίτσα. Προφητική και η «Διαθήκη» (εκδ. Εστία) του Βίντοσαβ Στεβάνοβιτς για τη μοίρα της Σερβίας που γράφτηκε το 1986. Στο φανταστικό χωριό Κάο της «Διαθήκης» και στην «Καταραμένη Γη» (Κέδρος) οι δυο συγγραφείς Βίντοσαβ Στεβάνοβιτς και Σβέτισλαβ Μπασάρα αντίστοιχα, είχαν καταλάβει από νωρίς πού βαδίζει η πραγματική και όχι η φανταστική χώρα. Στην τριλογία του Στεβάνοβιτς που έγραψε ενώ ήταν αυτοεξόριστος στην Αθήνα, «Στο Αμπάρι» του Βλαντιμίρ Αρσενίεβιτς (Κέδρος), στο «Δόλωμα» (Κέδρος) του Νταβίντ Αλμπαχάρι. Αυτοεξόριστος και ο τελευταίος στον Καναδά, όταν δεν μπορούσε να δώσει σαφείς απαντήσεις στο πανεπιστήμιο όπου διδάσκει για τον ακατανόητο πόλεμο, καλούσε τους φοιτητές στο σπίτι του για να ακούσουν τη μαγνητοφωνημένη φωνή της νεκρής πια μητέρας του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου