Περιδιαβάζοντας σε γαλλικά βιβλιοπωλεία, που δεν είναι όλα αναγκαστικά στο κέντρο μιας πόλης, αλλά και σε γειτονιές ή και σε πιο απομακρυσμένες συνοικίες, έτυχε αρκετές φορές να πέσω σε μεσημεριανές ή βραδινές αναγνώσεις από συγγραφείς περισσότερο ή λιγότερο γνωστούς. Κοινό πολυποίκιλο, που σπάνια μου έδινε την αίσθηση μιας υποχρεωτικής μάζωξης φίλων του συγγραφέα. Μα πιο πολύ κατοίκων της περιοχής ή και εργαζομένων κάπου εκεί κοντά. Χωρίς τυμπανοκρουσίες, χωρίς τον πανικό του άδειου και χωρίς εισηγητές, πέρα από τους ίδιους τους βιβλιοπώλες που παρουσιάζουν, πριν από την ανάγνωση, με λιγοστά λόγια το βιβλίο. Αυτές οι αναγνωστικές συναντήσεις δεν είναι περιστασιακές. Αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της κυκλοφορίας ενός βιβλίου, αλλά και μιας ολόκληρης κουλτούρας που συνοδεύει το βίο του. Το ίδιο και τα μικρά χειρόγραφα καρτελάκια, πάνω σε ορισμένα βιβλία στους πάγκους, βιβλία που ο βιβλιοπώλης τα διάβασε και τα συστήνει. Το ίδιο και οι πίνακες με τις αναρτημένες κριτικές εφημερίδων και περιοδικών. Το ίδιο και οι αναγγελίες επόμενων συναντήσεων στο τζάμι της προθήκης.
Ολα αυτά είναι ένα κάλεσμα. Εξοικείωση του αναγνώστη με το βιβλίο, αλλά και απενοχοποίησή του, ώστε να μην αισθάνεται μειονεκτικά ή ακόμα και ούφο, δρασκελίζοντας το κατώφλι ενός βιβλιοπωλείου, έστω και για πέντε ή δέκα λεπτά, καθώς περνά βιαστικά ή και τυχαία απέξω. Δεν είναι κάτι το αυτονόητο αυτή η προσέγγιση. Θέλει και κόπο και μεράκι.
Να, λοιπόν, ένα ακραίο παράδειγμα: Εδώ και μια δεκαετία, στην Τουλ, μια μικρή επαρχιακή πόλη της νοτιοδυτικής Γαλλίας, μακριά από τους μεγάλους οδικούς άξονες, υπάρχει ένα βιβλιοπωλείο που ονομάζεται «Προτιμήσεις». Είναι ανοιχτό 365 μέρες τον χρόνο, ένα δωδεκάωρο καθημερινά. Σε κάθε επισκέπτη που μπαίνει ο κ. Πιερ Λαντρί προτείνει ένα καφέ, ένα ποτήρι κρασί ή ένα χυμό. Εχει ένα τατουάζ στο μπράτσο και σου μιλά στον ενικό. Ολα τα βιβλία -12.000 τόμοι περίπου- τα έχει αγοράσει. Δεν υπάρχει τίποτα σε παρακαταθήκη. Ολα τα έχει διαλέξει ο ίδιος, πουλάει δηλαδή βιβλία που αγαπά, διαβάζει πέντε με έξι ώρες την ημέρα. Κακές μεταφράσεις έστω και σπουδαίων συγγραφέων δεν θα βρει κανείς στα ράφια του, υπάρχει όλη η ποίηση, αλλά καθόλου Μπριζίτ Μπαρντό. Συστήνοντας, προτείνοντας, συνομιλώντας έστησε σχέσεις ανάμεσα σε ανθρώπους και βιβλία, έχτισε ένα εμπόριο πάνω σε δεσμούς γλώσσας. Σήμερα, όλο και περισσότεροι συγγραφείς και βιβλιόφιλοι ξεστρατίζουν μέχρι την Τουλ. Εδώ το καλάθι του αγοραστή ξεπερνά κατά πολύ τον εθνικό μέσο όρο!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου