Διάλεξη Σαβιάνο και Ρούσντι στη Σουηδική Ακαδημία

Η ελευθερία του λόγου είναι υπό διωγμόν σε όλο τον κόσμο, είπαν οι συγγραφείς Ρομπέρτο Σαβιάνο και Σαλμάν Ρούσντι, σε ομιλία τους στη Στοκχόλμη. Οι δύο συγγραφείς είχαν κληθεί από τη Σουηδική Ακαδημία, την επιτροπή που αποφασίζει για την απονομή του βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας, για να μιλήσουν για την εμπειρία του να ζει κανείς υπό την απειλή θανάτου.

Το 1989, η Ακαδημία είχε διχαστεί για τον τρόπο αντίδρασής της στην απειλή θανάτου που είχε εξαπολύσει ο Ιρανός ηγέτης Αγιατολάχ Χομεϊνί εναντίον του Σαλμάν Ρούσντι, για το βιβλίο του «Σατανικοί Στίχοι», το οποίο είχε καταδικάσει ως βλάσφημο. Δύο από τα 18 ισόβια μέλη είχαν εγκαταλείψει την ενεργό δράση, διαμαρτυρόμενοι για την απόφαση της Ακαδημίας να μην συνυπογράψει διαμαρτυρία που καταδίκαζε την απειλή θανάτου.

Το δε βιβλίο του Σαβιάνο «Γόμορρα» είχε προκαλέσει το μένος της ναπολιτάνικης μαφίας, της Καμόρρα, καθώς κατονόμαζε μέλη συμμοριών που πλούτισαν από παράνομες συναλλαγές.

Στις ομιλίες τους, τόσο ο Σαβιάνο -ο οποίος μίλησε ιταλικά- όσο και ο Ρούσντι περιέγραψαν την οργή και την πίκρα που ένιωσαν όταν κατηγορήθηκαν ότι με τα γραπτά τους απλά επιιδιώκουν τη δημοσιότητα, ή στην περίπτωση του Σαβιάνο, ότι επιδιώκουν «να σπιλώσουν την ίδια τους τη χώρα».

Ο Σαβιάνο είπε πως η πρώτη του αντίδραση όταν άκουσε τις απειλές εναντίον του ήταν ότι «είναι άδικο». «Οι ίδιες σου οι λέξεις σου στέρησαν την ελευθερία σου, την ελευθερία να περπατάς, να υπάρχεις», παρατήρησε για να συμπληρώσει ότι «Η συγγραφή είναι μία μορφή αντίστασης».

Ο Ρούσντι εξέφρασε τους φόβους του ότι «στενεύουν τα όρια» του τι επιτρέπεται να ειπωθεί ή να συζητηθεί δημόσια και μίλησε για όλους τους δημοσιογράφους και συγγραφείς από χώρες όπως η Κίνα και το Μεξικό, ή η Ζιμπάμπουε που ζουν υπό το κράτος διαρκούς απειλής, αναφέροντας ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την περίπτωση της δημοσιογράφου Αννα Πολιτκόφσκαγια που δολοφονήθηκε στη Ρωσία.

Οι συγγραφείς που ζουν υπό την απειλή θανάτου έχουν να παλέψουν με όλες τις λεπτομέρειες της καθημερινής ζωής, είπε ο Ρούσντι, τονίζοντας πως ακόμη και οι πρακτικές λεπτομέρειες όπως η κράτηση ενός αεροπορικού εισιτηρίου, ή εξεύρεση ενός σπιτιού απαιτούν πολύ χρόνο.

Ο Ρούσντι θυμήθηκε μία παλιότερη συνάντηση με τον Σαβιάνο στη Νέα Υόρκη και είπε στο κοινό, μεταξύ των οποίων ήταν τα μέλη της Σουηδικής Ακαδημίας, ο Ιταλός πρέσβης στη Σουηδία και εκδότες, πως ύστερα από τόσα χρόνια διαβίωσης υπό αστυνομική προστασία, είναι ικανός να «εντοπίσει αμέσως αστυνομικούς» σε οποιονδήποτε δημόσιο χώρο.

Ο Χόρας Ένγκνταλ, μόνιμος Γραμματέας της Σουηδικής Ακαδημίας, δήλωσε ότι η «παγκοσμιοποίηση της απειλής» σημαίνει πως απαιτούνται περισσότερες συντονισμένες προσπάθειες για την προάσπιση της ελευθερίας του λόγου και των συγγραφέων.

Περίπου 450 άτομα παρακολούθησαν τη διάλεξη στη Μεγάλη Αίθουσα στο κτήριο της Σουηδικής Ακαδημίας, που βρίσκεται στην πλατεία της Παλιάς Πόλης της Στοκχόλμης. Πριν από την είσοδό τους στο κτήριο του 18ου αιώνα, οι επισκέπτες έπρεπε να επιδεικνύουν την ταυτότητά τους και την ειδική πρόσκληση. Φρουροί ασφαλείας υπήρχαν ακόμη και γύρω από το πόντιουμ των ομιλητών.

[via]