23/5/08

Το βιβλίο ποτέ δεν πεθαίνει

Πώς διαβάζουμε και ποιες αλλαγές επιφυλάσσει η τεχνολογία σε αυτή την πλευρά της ζωής μας

Ως τώρα ξέραμε ότι η ανακάλυψη της τυπογραφίας στα μέσα του 15ου αιώνα έφερε επανάσταση στην ιστορία της γραφής και της ανάγνωσης, ενώ η εμφάνιση των ηλεκτρονικών και ψηφιακών δημοσιεύσεων μαζί με την εξάπλωση των οπτικοακουστικών μέσων στην εποχή μας απειλεί να επιφέρει την παρακμή ή ακόμη και την κατάργηση του αναγνώσματος. Φαίνεται, όμως, ότι τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Οι επαναστάσεις στην ιστορία του βιβλίου είναι πολύ περισσότερες και δεν αφορούν τις τεχνικές μεταμορφώσεις του, αλλά τις αναγνωστικές συμπεριφορές. Από αυτή την άποψη, είτε από πάπυρο τυλιγμένο σε φύλλα κέδρου, είτε αρχαίο χειρόγραφο σε μορφή κώδικα, είτε σε έντυπη μορφή ή σε οθόνη υπολογιστή, το βιβλίο ποτέ δεν πεθαίνει. Ζει όσο υπάρχουν αναγνώστες για να το διαβάσουν. Αν κάτι αλλάζει, όπως εντοπίζουν οι 13 επιστήμονες/συγγραφείς αυτού του νέου συλλογικού χρονολογικού τόμου, είναι οι μέθοδοι ανάγνωσης του κειμένου σε συνάρτηση με τις μεταλλάξεις της κάθε εποχής. Ετσι τα ορόσημα μετακινούνται σε αυτή την καινούργια Ιστορία της Ανάγνωσης στον Δυτικό Κόσμο.

Η καθυστερημένη επανάσταση

Ο ύστερος 5ος αιώνας σηματοδότησε κατ' αρχάς το όριο μεταξύ του βιβλίου που προορίζεται για διατήρηση κειμένων (π.χ. επιγραφές με καταλόγους ονομάτων) και του βιβλίου που προορίζεται για ανάγνωση (π.χ. επιτύμβιες επιγραφές), ενώ το διάβασμα για «ψυχαγωγία» ήταν άγνωστη ιδέα στον αρχαίο κόσμο. Οι μεγάλες ελληνιστικές βιβλιοθήκες πάλι δεν ήταν αναγνωστικές, αλλά μάλλον σύμβολα της grandeur των διαδόχων του Μεγάλου Αλεξάνδρου, περιορισμένες για χρήση μόνο από μαθητές και δασκάλους. Περίπου το ίδιο συνέβη και στην αρχαία Ρώμη, όπου η ανάγνωση βιβλίων αποτελούσε αποκλειστική και καθ' όλα ιδιωτική πρακτική των ανώτερων τάξεων. Στον Μεσαίωνα έγινε προνόμιο των μοναστικών και πανεπιστημιακών κύκλων. Η «επανάσταση της ανάγνωσης», λοιπόν, συντελέστηκε μόνο τον 19ο αιώνα από τους αναγνώστες μυθιστορημάτων, οι οποίοι αποτελούσαν πολυπληθείς και πιο ταπεινές ομάδες του πληθυσμού και τροφοδοτούνταν από πλανόδιους εμπόρους. Και μια νέα επανάσταση αναμένεται τώρα με την ανακάλυψη της ηλεκτρονικής μετάδοσης των κειμένων. Παρατηρείται εν γένει μια συνέχεια του έντυπου πολιτισμού (print culture) με τον χειρόγραφο πολιτισμό (scibal culture), και το ίδιο αναμένεται να συμβεί και με τον ηλεκτρονικό.

Συγκεκριμένα, η ανακάλυψη της τυπογραφίας ανέτρεψε πράγματι τους τρόπους παραγωγής του βιβλίου, αλλά δεν σήμανε ριζική επανάσταση στην ανάγνωση. Η νέα τεχνική δεν διατάραξε τις στοιχειώδεις δομές του βιβλίου, ούτε μετέβαλε τη μακρά πρακτική της κατ' ανάγκην μεγαλόφωνης ανάγνωσης, απαραίτητης για την κατανόηση του νοήματος. Η σιωπηλή ανάγνωση, παρ' ότι συνυπήρχε με τη μεγαλόφωνη από την εποχή της ελληνικής και της ρωμαϊκής αρχαιότητας, καθιερώθηκε μόλις στα χρόνια του Μεσαίωνα ως αποκλειστικότητα των αναγνωστών στα μοναστήρια, για να γίνει κατά τον 14ο-15ο αιώνα προνόμιο των μη κληρικών αριστοκρατών και των λογίων. Ακόμη και σήμερα, στις δυτικές κοινωνίες, στην κατηγορία «αναλφάβητοι» κατατάσσονται όχι μόνο όσοι δεν γνωρίζουν καθόλου ανάγνωση αλλά και όσοι διαβάζουν μεγαλόφωνα.

Εκταση και ένταση

Η Τζ.Κ.Ρόουλινγκ διαβάζει. Η δημόσια ανάγνωση είναι παλιά συνήθεια

Με την «επανάσταση της ανάγνωσης» των νεότερων χρόνων, προς τα τέλη του 18ου αιώνα, σημειώθηκε μια μεταβολή και μια παλινδρόμηση στις αναγνωστικές συνήθειες: κατ' αρχάς εμφανίστηκε η «εντατική» ανάγνωση, την οποία διαδέχθηκε μια άλλη, η «εκτεταμένη». Ο «εντατικός» αναγνώστης είχε στη διάθεσή του περιορισμένο αριθμό βιβλίων, συνήθως θρησκευτικού περιεχομένου, τα οποία διάβαζε ξανά και ξανά, τα απομνημόνευε και τα απήγγελλε τα είχε ακούσει και τα είχε αποστηθίσει, και θα τα μετέδιδε από γενιά και γενιά ως κειμήλιο. Ενα τέτοιο βιβλίο ήταν η Βίβλος. Ο «εκτεταμένος» αναγνώστης είναι ένα νέο είδος αναγνώστη: καταναλώνει πλήθος εντύπων, ποικίλου περιεχομένου και εφήμερου ενδιαφέροντος. Τα διαβάζει με ταχύτητα και δίψα, αλλά τα αντιμετωπίζει με κριτικό μάτι, και κανένας τομέας δεν εξαιρείται από την αμφιβολία. Ηδη, όμως, από την εποχή της «εντατικής» ανάγνωσης υπήρχαν πολλοί «εκτενείς» αναγνώστες - για παράδειγμα οι ουμανιστές λόγιοι -, ενώ η «εντατική» ανάγνωση θα αναζωπυρωνόταν με την εμφάνιση των μυθιστορημάτων. Ο κόσμος διάβαζε τα αγαπημένα μυθιστορήματα ξανά και ξανά, απομνημόνευε αποσπάσματα, χρησιμοποιούσε φράσεις τους στην καθημερινή του ζωή, ταυτιζόταν με τους ήρωες, συνέπασχε. Η λογοτεχνία σε μορφή επιφυλλίδων στον Τύπο δημιούργησε μια νέα αγορά και έκανε πλούσιους συγγραφείς, όπως ο Ευγένιος Συ, ο Θάκερεϊ, ο Τρόλοπ, με αποτέλεσμα μια νέα σχέση ανάμεσα στον συγγραφέα και στο κοινό. «Οι Αμερικανοί αναγνώστες όπως αναφέρεται συνωστίζονταν μπροστά στις αποβάθρες για να υποδεχτούν το καράβι που έφερνε τη συνέχεια του μυθιστορήματος Το παλαιοπωλείο του Καρόλου Ντίκενς, αγωνιώντας να μάθουν την τύχη της μικρής ηρωίδας Νελ». Η «αναγνωστική μανία» αρχίζει να περιγράφεται σαν κίνδυνος που απειλεί την πολιτική τάξη, σαν «ναρκωτικό» που εκτρέπει από τον πραγματικό Διαφωτισμό, σαν απορρύθμιση της φαντασίας και των αισθήσεων. Μια τέτοια αποστασιοποίηση «απομακρύνει τους υπηκόους από τους άρχοντές τους, τους χριστιανούς από τις εκκλησίες τους».

Το φαινόμενο της διανοουμένης

Την ίδια εποχή άνθησε μια βιομηχανία γυναικείων περιοδικών και εμφανίστηκε ένα σχετικά καινούργιο φαινόμενο: το φαινόμενο της διανοουμένης. Οι γυναίκες συγγραφείς χλευάστηκαν ανελέητα από σατιρικά περιοδικά επειδή θεωρούνταν απειλή για την οικογενειακή γαλήνη, άφησαν όμως τη σφραγίδα τους. Ηταν η εποχή της «γυναίκας των γραμμάτων» και οι κυρίαρχες αντιλήψεις για τον ρόλο και τη νοημοσύνη των γυναικών μεταβλήθηκαν. Ενας συγγραφέας του Μπορντό σχολίαζε το 1850: «Η κοινωνία τη σήμερον ημέρα είναι χωρισμένη σε δύο μεγάλες κατηγορίες: από τη μία πλευρά είναι οι άνδρες, οι οποίοι ψυχαγωγούνται και καπνίζουν, από την άλλη πλευρά είναι οι γυναίκες και τα νεαρά κορίτσια, των οποίων η ζωή μοιράζεται ανάμεσα στην ανάγνωση μυθιστορημάτων και τη μουσική». Βέβαια, όταν τα δύο φύλα έρχονταν σε επαφή με την ανάγνωση, η γυναίκα συχνά βρισκόταν σε θέση εποπτείας από τον άνδρα. Σε κάποιες καθολικές οικογένειες, οι γυναίκες απαγορευόταν να διαβάζουν εφημερίδα, αλλά πιο συχνά ο άνδρας διάβαζε την εφημερίδα μεγαλόφωνα... Αυτά διορθώθηκαν αργότερα με νέες αναγνωστικές συνήθειες.

Καθώς βρισκόμαστε στο κατώφλι μιας τρίτης επανάστασης, με τους νέους τρόπους ανάγνωσης που αυτή επιτρέπει και ταυτόχρονα επιβάλλει, η όλη σχέση με το γραπτό κείμενο έχει ριζικά ανατραπεί και η σημερινή κατάσταση παρουσιάζει έντονα συμπτώματα διάλυσης του «καθεστώτος της ανάγνωσης». Ηδη από το 1961, ο Εουτζένιο Μοντάλε είχε παρατηρήσει ότι διαβάζονται όλο και λιγότερα βιβλία, ενώ είναι αρκετά μεγάλος ο αριθμός των αναγνωστών περιοδικών φύλλων, εφημερίδων, περιοδικών, αφισών και άλλου έντυπου υλικού. Αλλά οι αναγνώστες των τυχαίων καθημερινών δημοσιευμάτων δεν διαβάζουν: απλώς βλέπουν, κοιτούν. Κοιτούν με την προσοχή που θα έδιναν σε ένα κόμικς, ακόμη κι όταν ξέρουν στ' αλήθεια να διαβάζουν. Κοιτούν και στη συνέχεια πετούν.

Η ώρα του συν-συγγραφέα

Οι σημερινοί αναγνώστες τυχαίων καθημερινών δημοσιευμάτων είναι όμως διαφορετικοί. Δίνεται για πρώτη φορά η δυνατότητα στον αναγνώστη, και όχι στον συγγραφέα ή τον εκδότη, να υποβάλει τα ηλεκτρονικά κείμενα σε ποικίλες επεξεργασίες στην οθόνη και να γίνει κατά κάποιον τρόπο συν-συγγραφέας. Και ενώ τα βιβλία (και τα λοιπά έντυπα μέσα) περιθωριοποιούνται μπροστά στα οπτικοακουστικά μέσα, εμφανίζονται νέες πρακτικές ανάγνωσης, οι οποίες δημιουργούν τη μορφή του «αναρχικού» αναγνώστη. Ετσι, η παραγωγή του βιβλίου δεν παρουσιάζει κάμψη, αντίθετα εντείνεται. Στον «αναρχικό» αναγνώστη αντιστοιχεί μια άλλη αντικανονική και δυνάμει «αναρχική» μορφή: αυτή του καταναλωτικού συγγραφέα, ο οποίος γράφει κείμενα παραλογοτεχνίας, ξαναγράφει κείμενα άλλων, συντάσσει αστυνομικά ή ροζ μυθιστορήματα και συχνά είναι καταδικασμένος στην ανωνυμία ή διαγραμμένος από τις ομάδες των συντακτών, εμφανίζεται όμως κάθε χρόνο με καινούργιο βιβλίο. Πρόκειται για ένα γνώριμο φαινόμενο στη μακρά ιστορία του δυτικού γραπτού λόγου, το οποίο επανεμφανίζεται σε όλες τις στιγμές κρίσης της παραγωγής, έντονης αύξησης του κοινού και σαφούς υποχώρησης της ποιότητας του προϊόντος, όπως, για παράδειγμα, συνέβη στη Γαλλία το δεύτερο μισό του 18ου αιώνα, τις παραμονές της Επανάστασης. Συχνά μάλιστα διαδραματίζει ενεργό ρόλο αμφισβήτησης του ισχύοντος πολιτιστικού (και πολιτικού) συστήματος. Παραμένει άγνωστο προς το παρόν αν αυτή η νέα αλλαγή της «τάξης πραγμάτων στα βιβλία» - κατά τη διατύπωση του Σαρτιέ - θα επιφέρει και μια αλλαγή στην τάξη του κόσμου.

ΜΑΙΡΗ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΙΔΟΥ

21/5/08

5 χρόνια Διεθνής Έκθεση Βιβλίου στη Θεσσαλονίκη

Η 5η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης γιορτάζει τα πέντε χρόνια της εγκαινιάζοντας τον θεσμό της τιμώμενης χώρας.

image 49 χώρες συμμετέχουν στο ετήσιο ραντεβού του βιβλίου που πραγματοποιείται - για πέμπτη χρονιά – στο πλαίσιο της Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης, στις εγκαταστάσεις της HELEXPO. Για τέσσερις ημέρες η Θεσσαλονίκη θα αποτελέσει πόλο έλξης για επαγγελματίες και επισκέπτες-λάτρεις του βιβλίου, σε μια γιορτή που έχει πλέον καθιερωθεί όχι μόνον σε εθνικό αλλά και σε βαλκανικό, μεσογειακό και διεθνές επίπεδο.

Oι πύλες της έκθεσης θα ανοίξουν την Πέμπτη 29 Μαΐου, στις 10.00 το πρωί, και θα κλείσουν το βράδυ της Κυριακής 1 Ιουνίου, με εκλεκτούς καλεσμένους από τον χώρο της ελληνικής και της ξένης βιβλιοπαραγωγής: συγγραφείς, εκδότες, μεταφραστές, λογοτεχνικοί πράκτορες, κριτικοί, βιβλιοθηκονόμοι, βιβλιοπώλες, δημοσιογράφοι θα συναντηθούν για να ανταλλάξουν γνώμες και να συζητήσουν γύρω από την πορεία του εκδοτικού κόσμου, να διαπραγματευτούν νέους τίτλους και μεταφράσεις, να γνωριστούν με το αναγνωστικό κοινό. Ανάμεσα σ’ αυτούς σημαντικά ονόματα της διεθνούς λογοτεχνικής κοινότητας, όπως ο Βρετανός Jonathan Coe, ο Περουβιανός Santiago Roncagliolo, ο Ολλανδός Geert Mak, η Ιρανο-Καναδή Marina Nemat καθώς και 25 σημαντικοί Γάλλοι συγγραφείς.

Για πρώτη φορά, φέτος, καθιερώνεται ο θεσμός της τιμώμενης χώρας: η έναρξη θα γίνει με τη Γαλλία, η οποία θα βρεθεί στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος με μια ευρεία γκάμα της εκδοτικής της παραγωγής (εκπροσωπούνται 80 εκδότες) αλλά και με την παρουσία 22 άλλων συγγραφέων στη Θεσσαλονίκη. Ενώ η θεματική έκθεση, που κάθε χρόνο εστιάζει σε συγκεκριμένο θέμα, είναι αφιερωμένη στο πολιτικό βιβλίο.

Συγκεκριμένα, ο θεσμός της τιμώμενης χώρας εγκαινιάζεται φέτος προσδίδοντας μια ανανεωμένη αίσθηση ενδιαφέροντος για τους συμμετέχοντες όσο και το κοινό: εν προκειμένω, είκοσι πέντε εκδοτικοί οίκοι από τη Γαλλία θα βρεθούν στο κεντρικό περίπτερο παρουσιάζοντας αλλά και προτείνοντας αιχμές της σύγχρονης γαλλικής λογοτεχνίας με εκδηλώσεις παρουσίασης βιβλίων, συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης και εργαστήρια.

Το πολιτικό βιβλίο θα βρεθεί στο επίκεντρο αφού θα εκτεθούν περισσότεροι από 1.400 τίτλους σχετικής θεματολογίας από την πρόσφατη εκδοτική παραγωγή 85 Ελλήνων εκδοτών, ενώ ταυτόχρονα θα πραγματοποιηθεί έκθεση πολιτικής αφίσας (που παραχώρησε ευγενικά το Εθνικό και Ιστορικό Μουσείο της Αθήνας) και θα κυκλοφορήσει καλαίσθητος τόμος-κατάλογος με όλα τα εκθέματα (επιμέλεια: Ελένη Αθανασίου). Στο ίδιο πνεύμα θα γίνουν προβολές διασκευασμένων ταινιών, παρουσίαση βιβλίων και Ελλήνων εικονογράφων, συζητήσεις αλλά και η θεατρική παράσταση «Ο Μαρξ στο Σόχο», βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Howard Zinn, με τον Άγγελο Αντωνόπουλο, στο θέατρο «Εγνατία».

Ο διεθνής χαρακτήρας της ΔΕΒΘ επιβεβαιώνεται επίσης από το γεγονός ότι η έκθεση θα πραγματοποιηθεί σε έκταση 12.000 τ.μ., με ακόμη περισσότερους Έλληνες και ξένους εκδότες, πολλοί εκ των οποίων έρχονται για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη, αλλά και με την αυξημένη παρουσία ξένων χωρών με δικό τους περίπτερο (σαράντα εννέα τον αριθμό, μεταξύ αυτών χώρες που έρχονται επίσημα για πρώτη φορά όπως η Κίνα, η Ιταλία, η Ισπανία, η Αυστρία και η Πορτογαλία).

Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων ξεπερνάει τις 200 από τις οποίες 85 είναι οι παιδικές. Σε σύγκριση με προηγούμενες χρονιές, το πρόγραμμα είναι ακόμη πιο εμπλουτισμένο, πλούσιο και ποικίλο, αφού οι επισκέπτες της ΔΕΒΘ θα έχουν την ευκαιρία:

-να παραστούν στην παρουσίαση λογοτεχνών αλλά και βιβλίων της πρόσφατης εσοδείας από έγκριτους δημοσιογράφους, συγγραφείς και φιλολόγους-κριτικούς λογοτεχνίας,

-να ενημερωθούν για τις προοπτικές της εκδοτικής βιομηχανίας, την προβολή και προώθηση του βιβλίου ως πολιτιστικού προϊόντος, μέσω των συναντήσεων που έχουν οργανωθεί με επαγγελματίες του χώρου (μεταφραστές, ατζέντηδες, διευθυντές εκδοτικών οίκων, δημοσιογράφους, εκδότες περιοδικών, βιβλιοθηκονόμους, ερευνητές-πανεπιστημιακούς κ.ά.),

-να παρακολουθήσουν τις ειδικές προβολές ταινιών πολιτικού περιεχομένου,

-να συμμετάσχουν σε σεμινάρια δημιουργικής γραφής καθώς και σε εργαστήρια καλλιτεχνικής βιβλιοδεσίας.

Ειδικά, για τους μικρούς αναγνώστες, έχει προβλεφθεί η ιδιαίτερη γωνία τους στον εκθεσιακό χώρο: η φετινή «Παιδική γωνιά» ξεπερνάει τα όριά της, μοιάζει με μικρό χωριό έτοιμο να υποδεχθεί τους επισκέπτες του, και θα έχει θέμα Βιβλίο;…Δικαίωμά σου! Ο στόχος είναι να ευαισθητοποιήσει τους λιλιπούτειους επισκέπτες σε θέματα ισότητας, ανθρώπινων δικαιωμάτων, διαφορετικότητας. Επίσης, σ’ όλη τη διάρκεια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν εργαστήρια με συγγραφείς και εικονογράφους βιβλίων για παιδιά (με προσκεκλημένους από τη Γαλλία).

Όσοι επιθυμούν να ταξιδέψουν στη Θεσσαλονίκη για να επισκεφθούν την έκθεση, μπορούν να κλείσουν θέση στα λεωφορεία που διαθέτει δωρεάν η ΔΕΒΘ, με αναχωρήσεις από την Αθήνα (στις 8.00 π.μ.) και επιστροφές από Θεσσαλονίκη (στις 4.00 μ.μ.), κάθε ημέρα κατά τη διάρκεια της έκθεσης. Για πληροφορίες και κρατήσεις, στο τηλ.: 210-9200328.

Η ΔΕΒΘ θα λειτουργεί καθημερινά, από τις 10.00 το πρωί έως τις 9.00 το βράδυ (το Σάββατο έως τις 10.00 το βράδυ) στα περίπτερα 13-14-15 της HELEXPO. Η είσοδος είναι δωρεάν για το κοινό.

Διοργάνωση: Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) / Υπουργείο Πολιτισμού,

HELEXPO / Πανελλήνια Ομοσπονδία Εκδοτών Βιβλιοπωλών (ΠΟΕΒ)

Αναλυτικές πληροφορίες θα βρείτε στον κόμβο της ΔΕΒΘ

13/5/08

Τα λογοτεχνικά βραβεία του απένειμε το περιοδικό "Διαβάζω"

Ο Γιώργος Χιώτης στην ποίηση, ο Παναγιώτης Μουλλάς στο δοκίμιο, η Βασιλική Νευροκοπλή στο παιδικό βιβλίο, ο Βασίλης Παπαθεοδώρου στο λογοτεχνικό βιβλίο για μεγάλα παιδιά, η Κατερίνα Ηλιοπούλου, πρωτοεμφανιζόμενη συγγραφέας, η Νίκη Χατζηδημητρίου στο διήγημα και ο Γιώργος Παναγιωτίδης στο μυθιστόρημα είναι οι νικητές των λογοτεχνικών βραβείων του περιοδικού Διαβάζω 2008.

Η τελετή απονομής έγινε τη Δευτέρα, στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς και άνοιξε με την τιμητική βράβευση του εκδότη και βιβλιοπώλη Δημήτρη Παπαδήμα, για την πολύχρονη προσφορά του. Την τελετή παρουσίασε ο Παύλος Τσίμας.

Σε μήνυμα που απέστειλε ο πρωθυπουργός Κ.Καραμανλής διαβεβαίωσε ότι η πολιτεία στηρίζει, όπως οφείλει το βιβλίο και κάθε προσπάθεια, όπως του περιοδικού Διαβάζω και υπογράμμισε ότι υπάρχει «μια άνοιξη της λογοτεχνίας στην Ελλάδα» παρά τις απαισιόδοξες φωνές.

Ο πρόεδρος του Συνασπισμού Αλέξης Τσίπρας σε μήνυμά του χαρακτήρισε το βιβλίο ως «το πιο σημαντικό εργαλείο της κριτικής σκέψης, σε μια εποχή που βραβευμένα βιβλία λογοκρίνονται στις δημόσιες βιβλιοθήκες».

Η βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Μαρία Δαμανάκη, χαιρέτησε την εκδήλωση, λέγοντας -μεταξύ άλλων- ότι τα βραβεία του Διαβάζω έχουν κινητοποιήσει τους επίσημους θεσμούς, «έχουν δώσει μαθήματα στους επίσημους θεσμούς» και σημείωνοντας ότι «πρέπει να κάνουμε πολλά περισσότερα για να εξασφαλίσουμε ότι δεν θα υπάρχει στην χώρα μας τον 21ο αιώνα, λογοκρισία».

Η βουλευτής του ΚΚΕ Εύα Μελά χαιρέτισε την εκδήλωση, σημειώνοντας ότι «το μεγάλο ζήτημα είναι τι διαβάζουν και αν διαβάζουν οι Έλληνες, γιατί οι διαπιστώσεις από τις στατιστικές δεν είναι θετικές».

Αναλυτικά, τα βραβεία 2008 του περιοδικού Διαβάζω, τα οποία συνοδεύονται από το χρηματικό ποσό των 2.500 ευρώ το καθένα και 1000 ευρώ από τον ΟΣΔΕΛ είναι αναλυτικά τα εξής:

  • Βραβείο ποίησης. Γιώργος Γιώτης, Χρονογραφία, εκδόσεις Στιγμή
  • Βραβείο δοκιμίου. Παναγιώτης Μουλλάς, Ο χώρος του εφήμερου:Στοιχεία για την παραλογοτεχνία του 19ου αιώνα, εκδόσεις Σοκόλη
  • Βραβείο Εικονογραφημένου Παιδικού Βιβλίου. Βασιλική Νευροκοπλή (κείμενο), Νικόλας Ανδρικόπουλος (εικονογράφηση), Αν τ' αγαπάς ξανάρχονται, εκδόσεις Λιβάνη
  • Βραβείο Λογοτεχνικού Βιβλίου για μεγάλα παιδιά. Βασίλης Παπαθεοδώρου, Χνότα στο τζάμι, εκδόσεις Κέδρος
  • Βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα. Κατερίνα Ηλιοπούλου, ο Κύριος Ταυ, εκδόσεις Μελάνι
  • Βραβείο διηγήματος. Νίκη Χατζηδημητρίου, Υποφωτισμένο: Διηγήματα και άλλα, εκδόσεις Βιβλιοπωλείο της Εστίας
  • Βραβείο Μυθιστορήματος. Γιώργος Παναγιωτίδης, Ερώτων και Αοράτων, εκδόσεις Γαβριηλίδης

[in.gr]

12/5/08

«Καταστροφή» το Νόμπελ, δηλώνει η συγγραφέας Ντόρις Λέσινγκ

Η Ντόρις Λέσινγκ, κάτοχος του Νόμπελ Λογοτεχνίας για το 2007

«Αναθεματισμένη καταστροφή» χαρακτήρισε η συγγραφέας Ντόρις Λέσινγκ το Νόμπελ. Η κάτοχος του Νόμπελ για το 2007 δήλωσε ότι είναι αδύνατο να γράψει καινούριο βιβλίο και είπε ότι πιθανότατα θα εγκαταλείψει εντελώς τη συγγραφή.

Η Ντ.Λέσινγκ δήλωσε σε ραδιοφωνική παραγωγή του Radio 4 ότι η προσοχή των μέσων ενημέρωσης μετά τη νίκη της κατέστησε αδύνατη την πιθανότητα συγγραφής ενός νέου βιβλίου.

«Το μόνο που κάνω είναι να δίνω συνεντεύξεις και να περνώ το χρόνο μου να φωτογραφίζομαι» δήλωσε η 88χρονη συγγραφέας.

Όσο για τη συγγραφή, δήλωσε ότι η ίδια έχει σταματήσει. «Δεν έχω άλλη ενέργεια» είπε. «Γι' αυτό το λόγο λέω σε όσους είναι νεότεροι από μένα να μην φαντάζονται ότι θα το έχουν για πάντα. Χρησιμοποιείστε το όσο το έχετε γιατί γλιστρά σαν νερό σε λούκι» δήλωσε.

[in.gr]

10/5/08

Βιβλία σαν ζουμερά φρούτα - Ζήτω οι υπαίθριες εκθέσεις!

Του Χρηστου Α. Χωμενιδη*

Δεν θα μιλήσω ως επαγγελματίας του χώρου αλλά ως αναγνώστης. Οι υπαίθριες εκθέσεις βιβλίου, που πραγματοποιούνται κάθε άνοιξη και φθινόπωρο -ενίοτε και το καλοκαίρι- σε πάρκα, πεζόδρομους, πλατείες και προκυμαίες, είναι πολύ του γούστου μου.

Πρόκειται στην ουσία για πολύχρωμα παζάρια, όπου μοστράρονται βιβλία κάθε γούστου και ποιότητας.

Εχεις την ευκαιρία βολτάροντας να περάσεις από περίπτερα καθιερωμένων οίκων μα και μικρών -και περιθωριακών ακόμα- εκδοτών.

Να φυλλομετρήσεις νέες κυκλοφορίες, αριστουργήματα της λογοτεχνίας και της παραλογοτεχνίας - ακόμα δε και καζαμίες, ονειροκρίτες, βίους αγίων (χριστιανών και ινδουιστών), μαργαριτάρια εν ολίγοις που σπανίως αλιεύονται σε έγκριτα βιβλιοπωλεία…

Πίσω απ’ τους πάγκους στέκονται οι υπάλληλοι των μεγάλων εκδοτών και οι μικροί εκδότες αυτοπροσώπως. Εχει ενδιαφέρον να παρατηρείς πώς ο καθένας απ’ τους τελευταίους πλασάρει την πραμάτεια του: «Τα Απαντα του Καρκαβίτσα δεν πρέπει να λείπουν από κανένα σπίτι!». «Τι κι αν ηττήθηκε, προσωρινά, ο σοσιαλισμός; Η Μεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια παραμένει αξεπέραστη!».

Ο υπαίθριος χαρακτήρας των εκθέσεων βιβλίου τις κάνει ασύγκριτα πιο προσιτές προς το ευρύ κοινό από ό,τι εάν γίνονταν σε έναν στεγασμένο χώρο, με ελεύθερη έστω είσοδο.

Τις κάνει να απευθύνονται στον οποιονδήποτε περαστικό - σε μαμάδες με μωρά στα καρότσια, ηλικιωμένους κυρίους που κοιτάνε αφ’ υψηλού όποιον συγγραφέα έπεται χρονικά του Μενέλαου Λουντέμη, πιτσιρικάδες με σκέιτ-μπορντ, ακόμα δε και οικονομικούς μετανάστες, που ίσως οι πατρίδες τους να ’ταν ασύγκριτα πιο βιβλιόφιλες από την ανεπτυγμένη Ελλάδα…

Οταν πέφτει το σούρουπο και μισοσκοτεινιάζει, έχεις για μια στιγμή την αίσθηση, σ’ ετούτες τις υπαίθριες εκθέσεις, πως τα βιβλία είναι φρούτα που ’χουν κοπεί απ’ τα δέντρα του πάρκου είτε φρεσκοπιασμένα ψάρια, τα οποία μόλις αδειάστηκαν στην προκυμαία και μεσ’ στα χέρια σου θα συνεχίσουν να σπαρταράνε…

* Ο Χρήστος Α. Χωμενίδης είναι συγγραφέας

7/5/08

Το «Διαβάζω» τιμάει τον Δημήτρη Παπαδήμα

Τιμή σ’ έναν ακούραστο εργάτη του εκδοτικού κόσμου επιφυλάσσει το
περιοδικό «Διαβάζω» με το φετινό Βραβείο Προσφοράς στο Βιβλίο. Ετσι,
την ερχόμενη Δευτέρα, 12 Μαΐου, στην τελετή απονομής των βραβείων του
«Διαβάζω» στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς, θα τιμηθεί ο εκδότης
και βιβλιοπώλης Δημήτρης Παπαδήμας, δίπλα στους νέους θεράποντες της
λογοτεχνίας, της ποίησης, του δοκιμίου, του παιδικού βιβλίου.

Ο Δ. Παπαδήμας άνοιξε το 1960 ένα μικρό βιβλιοπωλείο, μόλις 10 τ.μ. στην οδό
Ιπποκράτους 23. Δυο χρόνια μετά εκδίδει το πρώτο βιβλίο των εκδόσεων
«Παπαδήμας» (η «Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Λογοτεχνίας» του Γκ.
Μάρεϊ). Από τότε έχει τροφοδοτήσει πολλές γενιές αναγνωστών με βιβλία
κλασικών και ανθρωπιστικών σπουδών, πολλά από τα οποία είναι
πανεπιστημιακά συγγράμματα. Μια οφειλόμενη τιμή σε έναν ακούραστο
άνθρωπο των γραμμάτων.

[Πηγή]

Από 8 έως 20 Μαΐου η φετινή 31η Γιορτή Βιβλίου

Αφιερωμένη στους νέους και στους φίλους του βιβλίου και με σύνθημα "Βιβλίο: Ένα Ταξίδι στη Μαγεία της Απόλαυσης", αρχίζει την Πέμπτη 8 Μαΐου, στον πεζόδρομο της Διονυσίου Αρεοπαγίτου, η 31η Γιορτή Βιβλίου. Συνολικά 300 εκδότες και χιλιάδες νέοι και παλαιοί τίτλοι καλούν τον επισκέπτη στην καθιερωμένη ετήσια συνάντησή τους.

Σύμφωνα με τους διοργανωτές, στόχος της φετινής Γιορτής του Βιβλίου δεν είναι απλώς η παρουσίαση των εκδοτικών προσπαθειών, αλλά η προσέλκυση ενός νέου και δυναμικού κοινού, που πρέπει να δει το βιβλίο σαν ταξίδι, περιπέτεια, απόλαυση και όχι σαν καταναγκασμό.

Έτσι, θα πραγματοποιηθούν διάφορες παράλληλες με την έκθεση εκδηλώσεις, όπως συναντήσεις με Έλληνες λογοτέχνες, συναυλίες, θεατρικά δρώμενα, αλλά κυρίως διαδραστικές εκδηλώσεις, όπου με τη χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας και του Διαδικτύου θα δοθεί η ευκαιρία σε νέους αναγνώστες να γνωρίσουν τον μαγικό χώρο του βιβλίου. εανική στροφή στην απόλαυση της ανάγνωσηςφιερωμένη στους νέους και στους φίλους του βιβλίου και με σύνθημα "Βιβλίο: Ένα Ταξίδι στη Μαγεία της Απόλαυσης", αρχίζει την Πέμπτη 8 Μαΐου, στον πεζόδρομο της Διονυσίου Αρεοπαγίτου, η 31η Γιορτή Βιβλίου. Συνολικά 300 εκδότες και χιλιάδες νέοι και παλαιοί τίτλοι καλούν τον επισκέπτη στην καθιερωμένη ετήσια συνάντησή τους.

Σύμφωνα με τους διοργανωτές, στόχος της φετινής Γιορτής του Βιβλίου δεν είναι απλώς η παρουσίαση των εκδοτικών προσπαθειών, αλλά η προσέλκυση ενός νέου και δυναμικού κοινού, που πρέπει να δει το βιβλίο σαν ταξίδι, περιπέτεια, απόλαυση και όχι σαν καταναγκασμό.

Έτσι, θα πραγματοποιηθούν διάφορες παράλληλες με την έκθεση εκδηλώσεις, όπως συναντήσεις με Έλληνες λογοτέχνες, συναυλίες, θεατρικά δρώμενα, αλλά κυρίως διαδραστικές εκδηλώσεις, όπου με τη χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας και του Διαδικτύου θα δοθεί η ευκαιρία σε νέους αναγνώστες να γνωρίσουν τον μαγικό χώρο του βιβλίου.
[Πηγή]

5/5/08

Το ελληνικό βιβλίο ταξιδεύει στην Κίνα

Στη 15η Διεθνή Εκθεση Βιβλίου στο Πεκίνο, τη σημαντικότερη έκθεση βιβλίου στον ασιατικό κόσμο, θα βρεθεί η Ελλάδα ως τιμώμενη χώρα από 1 έως 4 Σεπτεμβρίου. Μέσα σε αυτούς τους τέσσερις μήνες που μεσολαβούν, το ελληνικό βιβλίο πρέπει να αρχίσει να μαθαίνει να μιλά… κινέζικα (!) και βέβαια να εκπαιδευτεί στην κινεζική εθιμοτυπία, για να μπορέσει να προσελκύσει τόσο τους Κινέζους όσο και τους λοιπούς Ασιάτες εκδότες.

Η προετοιμασία για τη μεγάλη αυτή διοργάνωση ήταν το θέμα της συνάντησης της διευθύντριας του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου Κατρίν Βελισσάρη με περίπου 30 εκδότες που πρόκειται να συμμετάσχουν στο εθνικό περίπτερο. Η φετινή διοργάνωση θα πραγματοποιηθεί στην πόλη Τιανζίν, το μεγάλο κινεζικό λιμάνι πάνω στον ποταμό Χάι Χε, λόγω της απόφασης της κινεζικής κυβέρνησης για ακύρωση όλων των προγραμματισμένων εκδηλώσεων στο Πεκίνο την περίοδο πριν και μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Στην κινεζική έκθεση συμμετέχουν εκατοντάδες επαγγελματίες από το χώρο των εκδόσεων από 56 χώρες. Θα λάβουν μέρος 860 Κινέζοι και 900 ξένοι εκθέτες, που θα παρουσιάσουν την εκδοτική τους παραγωγή σε ένα χώρο 35.000 τ.μ.

Και καθώς το ελληνικό βιβλίο πρέπει να μάθει να… μιλά και κινέζικα, η διευθύντρια του ΕΚΕΒΙ ανακοίνωσε την απόφαση του υπ. Πολιτισμού κ. Μιχάλη Λιάπη για ενεργοποίηση προγράμματος επιχορήγησης μεταφράσεων ελληνικών βιβλίων στα κινέζικα. Οπως τόνισε, οι αιτήσεις από Κινέζους εκδότες είναι πολλές και το πρόγραμμα θα καλύπτει το 100% της μετάφρασης για τα επόμενα δύο χρόνια.

Δευτέρα, 05.05.08

ΠΑΣΑΜΙΧΑΛΗ ΕΛΠΙΔΑ

[Πηγή]

(C) ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΛΕΒΑΔΕΙΑΣ
Κάδμου 7 & Δαιδάλου
Λιβαδειά 32100
τηλ. 22610.89970
fax 22610.81028