Κώστας Βουκελάτος, άφησε έντονα τα ίχνη του στο βιβλίο

Ηταν μοναχικός, μόνος και πείσμων, πολύ πείσμων ο Κώστας Βουκελάτος. Ενας άνθρωπος που συνδέθηκε όσο κανένας με αυτό που σήμερα λέμε «αγορά του βιβλίου», κι έγινε ο πρώτος άνθρωπος που κατέγραψε πωλήσεις, κέρδη, απώλειες. Τα ξημερώματα της Πρωτοχρονιάς δεν άντεξε. Τα προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε από το 2005 τον πρόδωσαν. Ηταν μόλις 62 ετών. Το Σάββατο 2 Ιανουαρίου τον αποχαιρέτισαν ελάχιστοι φίλοι του στο νεκροταφείο Παπάγου.

Ο Κώστας Βουκελάτος γεννήθηκε στη Λευκάδα, τελείωσε στην Αθήνα την Ανωτάτη Εμπορική και διορίστηκε στην Κτηματική Τράπεζα. Αλλά δεν έμεινε πολύ εκεί. Και αποφάσισε να καταπιαστεί με κάτι που μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν είχε γίνει ποτέ στην Ελλάδα: με την καταγραφή των στατιστικών στοιχείων του βιβλίου.

Το πρώτο τεύχος του «Ιχνευτή» -έτσι ονόμασε το περιοδικό του- κυκλοφόρησε στις 21 Μαρτίου του 1985. Σ’ ένα μικρό εξαιρετικά λιτό γραφείο στην καρδιά του ιστορικού κέντρου της Αθήνας, στην οδό Απελλού 4 (όλοι είχαμε περάσει από εκεί για τις ανάγκες του ρεπορτάζ), χτυπούσε για χρόνια η καρδιά και η «στατιστική υπηρεσία» του ελληνικού βιβλίου. Εκεί, επί 25 σχεδόν χρόνια υπήρχαν στοίβες βιβλίων, από τις πιο γνωστές ώς τις πιο άγνωστες. Ο Κώστας Βουκελάτος τις κατέγραφε, τις κατηγοριοποιούσε και στο τέλος του χρόνου όλοι στο ρεπορτάζ και στον χώρο του βιβλίου περίμεναν την έκδοση του «Ιχνευτή» με τα στατιστικά στοιχεία.

Στη συνέχεια όμως τον νίκησε η τεχνολογία. Ο Κώστας Βουκελάτος, ένας άνθρωπος ιδιαίτερος όσο και ιδιόρρυθμος, αρνήθηκε να συνεργαστεί με το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου και τη νεοσύστατη τότε Biblionet και να δώσει στο νέο φορέα, το ΕΚΕΒΙ, την εμπειρία και τη γνώση του. Κι άρχισε ένας ανελέητος πόλεμος ανακοινώσεων, μηνύσεων και καταγγελιών. Το κλίμα είχε βαρύνει πολύ τότε, αλλά ο ίδιος ο Βουκελάτος δεν άφησε πολλά περιθώρια σε όσους προσπάθησαν να διατυπώσουν μια συμβιβαστική πρόταση.

Μπορεί στο τέλος της ζωής του να μην είχε πολλούς φίλους, οπωσδήποτε όμως είχε πάντα ανθρώπους που εκτιμούσαν την προσφορά του και τη μοναδική του διαδρομή στον χώρο της ιστορίας του βιβλίου, της ιστορίας των εκδόσεων, των βιβλιοπωλείων.

Ηταν ασφαλώς ο άνθρωπος που πρώτος κατέγραψε τις κατηγορίες των βιβλίων, που πρώτος διαπίστωσε ποιων κατηγοριών οι πωλήσεις αυξάνονται και έδωσε ερμηνείες σε φαινόμενα όχι μόνο εμπορικά, αλλά και κοινωνικά. «Ο υπερδιπλασιασμός εξάλλου της βιβλιοπαραγωγής στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας του 20ού αιώνα οφείλεται κυρίως σε δύο λόγους. Ο ένας είναι το άνοιγμα της αγοράς του εκπαιδευτικού βιβλίου και ιδίως του πανεπιστημιακού βιβλίου καθώς και της αγοράς του βιβλίου επαγγελματικής επιμόρφωσης», έγραφε στα κείμενα που συνόδευαν τις στατιστικές του.

Ο Κώστας Βουκελάτος ήταν σίγουρα ένας δύσκολος άνθρωπος, που όμως άφησε τα δικά του ανεξίτηλα ίχνη στον χώρο του βιβλίου, με το έργο της ζωής του, τον «Ιχνευτή».

Ολγα Σελλα