Διάλεξη του Παμούκ «Τι γίνεται στο μυαλό μας όταν διαβάζουμε ένα μυθιστόρημα;» (10/3/10)

«Τι γίνεται στο μυαλό μας όταν διαβάζουμε ένα μυθιστόρημα;» είναι ο τίτλος της διάλεξης που θα δώσει ο Ορχάν Παμούκ την Τετάρτη 10 Μαρτίου στις 19:00 μ.μ. στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

Τη διάλεξη θα προλογίσει ο συγγραφέας Τάκης Θεοδωρόπουλος. Ο διάσημος Τούρκος συγγραφέας θα ανιχνεύσει τις περίπλοκες και ανεπαίσθητες διαδρομές που επιλέγει ο αναγνώστης της λογοτεχνίας, για να περιπλανηθεί και να μεταμορφωθεί από τις πληροφορίες και τις αποκαλύψεις της. Άλλωστε, ο Παμούκ πιστεύει ότι ο σύγχρονος κόσμος, κατακτάει την πιο βαθιά αυτογνωσία μέσα από τη λογοτεχνία, που του προτείνει έναν αποκαλυπτικό καθρέφτη για τις αντιφάσεις, τις πλάνες και τα αδιέξοδά του.

«Η λογοτεχνία σήμερα πρέπει να μιλάει και να διερευνά τους μεγάλους φόβους της ανθρωπότητας», έλεγε ο Παμούκ στην ομιλία του στην τελετή απονομής του Νόμπελ, τον Δεκέμβριο του 2006. «Το φόβο του αποκλεισμού, της εκμηδένισης, της απαξίωσης. Αδικία, συλλογικές ταπεινώσεις, αίσθημα καταδίωξης, εθνικιστικοί κομπασμοί, διατυπωμένοι σε μια παράλογη και πομπώδη γλώσσα, αγγίζουν μέσα μου μια σκοτεινή περιοχή. Οι εκτός δυτικού κόσμου κοινωνίες παραδίδονται σε αυτούς τους φόβους και κάνουν συχνά παράλογες πράξεις. Οι δυτικές κοινωνίες, υπερβολικά υπερήφανες για τον πλούτο τους και για την προίκα της Αναγέννησης, του Διαφωτισμού και του Μοντερνισμού, που μας έχουν προσφέρει, παραδίδονται κι αυτές, κατά καιρούς, σε μια υπερβολική αυτοπεποίθηση, που είναι εξίσου παράλογη».

Η Ακαδημία είχε επιλέξει εκείνη τη χρονιά τον Παμούκ, γιατί «στην αναζήτηση της μελαγχολικής ψυχής της γενέτειράς του έχει ανακαλύψει καινούργια σύμβολα για τη σύγκρουση, αλλά και την αλληλεπίδραση των πολιτισμών». Με το βραβείο αυτό η Δύση αναγνώριζε στον Παμούκ, όχι μόνο έναν άξιο λογοτέχνη, αλλά και έναν «δραγουμάνο», έναν διερμηνέα και οδηγό για την Ανατολή, τη στιγμή που τον χρειαζόταν.

Γεννημένος στην Κωνσταντινούπολη το 1952, σε μια δυτικόφιλη αστική οικογένεια, που όφειλε την άνεσή της στις κατασκευές σιδηροδρόμων, ο Παμούκ μέχρι τα 22 του ονειρευόταν να γίνει ζωγράφος. Παρακολούθησε την Αρχιτεκτονική Σχολή του Πολυτεχνείου της Πόλης για τρία χρόνια και κατέληξε στη Σχολή Δημοσιογραφίας του Πανεπιστημίου. Ευγνώμονας στον μηχανικό κατασκευών πατέρα του και ερασιτέχνη ποιητή, που δεν υπήρξε αυταρχικός, ο Παμούκ ανέπτυξε μια συνείδηση ευαίσθητη και ανήσυχη, οδηγό για τις τολμηρές πολιτικές του πεποιθήσεις, αλλά και για τις ευαίσθητες λογοτεχνικές αφηγήσεις του.

Η επιτυχία της γραφής του οφείλεται στο ότι επιχειρεί αυτή την αποκατάσταση με μεταμοντέρνο ιδίωμα, που μοιάζει με εκείνο του Μπόρχες και του Καλβίνο, και τον βοηθάει να μιλήσει για την ουσία του τόπου του υπερβαίνοντας τα στερεότυπα και την προπαγάνδα και να μας προτείνει την κατανόηση ως στήριγμα επικοινωνίας. Αυτό αποτυπώνεται στα οκτώ μυθιστορήματά του, που έχουν μεταφραστεί σε 50 γλώσσες, από Το Μαύρο Βιβλίο, Το Λευκό Κάστρο, Το Χιόνι, το Με Λένε Κόκκινο, την Καινούργια Ζωή, μέχρι το αυτοβιογραφικό «Ιστανμπούλ: Απομνημονεύματα μιας Πόλης».

Το όγδοο και πιο πρόσφατο βιβλίο του, «Το Μουσείο της Αθωότητας», που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις Εκδόσεις Ωκεανίδα, όπως και τα υπόλοιπα μυθιστορήματά του, είναι ένα βιβλίο για τον έρωτα, την αφοσίωση, το πάθος, τη φιλία, το χρόνο, το δικαίωμά μας στην ευτυχία. Η συγγραφή του νέου μυθιστορήματος του Ορχάν Παμούκ, που έγινε κυρίως σε δωμάτια ξενοδοχείων στο περιθώριο των ταξιδιών του στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη, διήρκεσε πέντε χρόνια. Η ιδέα για το βιβλίο γεννήθηκε όταν ο Παμούκ αποφάσισε να ανοίξει ένα παλαιοπωλείο στην Κωνσταντινούπολη. Στη διάρκεια όμως της συλλογής των αντικειμένων αυτού του μαγαζιού, άλλαξε γνώμη κι αποφάσισε τελικά να φτιάξει ένα μουσείο που θα απεικονίζει την ιστορία του βιβλίου που έγραφε – το Μουσείο της αθωότητας.

Στα αγγλικά με ταυτόχρονη μετάφραση. Είσοδος ελεύθερη με δελτία προτεραιότητας.

via

Σχετικές συνδέσεις:

Ξανά στο σκαμνί ο Παμούκ

Συγγραφείς επικηρυγμένοι στη σύγχρονη Αγρια Δύση

"Κατηγορώ" του Ορχάν Παμούκ

Η Τουρκία στο επίκεντρο για καλό σκοπό